حسابدار

این وبلاگ اولین وبلاگ فارسی زبان با موضوعیت حسابداری می باشد که از سال ۱۳۸۰ فعالیت خود را آغاز کرده است .

حسابدار

این وبلاگ اولین وبلاگ فارسی زبان با موضوعیت حسابداری می باشد که از سال ۱۳۸۰ فعالیت خود را آغاز کرده است .

سلامی دیگر


دوستان عزیز حسابدار از این پس وبلاگ من را

در سایت biz bloger ببینید .

باقی صحبت ها در سایت جدید

پس کلیک کنید و با حسابدار باشید

...

سلام
دوستان عزیز حسابدار
به علت فوت پدر بزرگم متاسفانه برای مدتی نمی توانم سیستم را به روز کنم .
با تشکر از نظرات شما

مطلب ارسالی

این مقاله توسط آقای احمدی برای حسابدار ارسال شده است . با تشکر از این دوست عزیز توجه شما را به این مطلب جلب می نمایم .

آینده  اعتبار بخشی 
 
 آینده خدمات اعتباربخشی با روندهای پیشرو و تعامل حرفه با محیط در حال تحولش رقم خواهد خورد. فناوری اعتباربخشی با سازگاری و آفرینندگی پیشرفت خواهد کرد که شاید زمینه‌ساز الگوی خدماتیِ نوینی شود. هر یک از ابعاد حرفه حسابداری تحت تاثیر فراگیر پیشرفتهای فناوری اطلاعات قرار دارد. فناوری اطلاعات قدرت را از تهیه‌کنندگان اطلاعات (مانند حسابداران و حسابرسان) به استفاده‌کنندگان اطلاعات (همچون سرمایه‌گذاران، بستانکاران و سایر استفاده‌کنندگان) منتقل می‌کند. استفاده‌کنندگان بالقوه و بالفعل خدمات حسابداری و حسابرسی نیازهایی روزافزون به اطلاعات مربوط، قابل اعتماد و بهنگام دارند، و فناوری اطلاعات راههای برآوردن نیازهای آنان را هموار می‌سازد. اما پاسخگویی به این نیازها مستلزم تغییراتی در هر یک از ابعاد حسابرسی است. در این مقاله بعضی از تغییرات اساسی (و در عین حال ضروری) پارادایم حسابرسی که برآورنده نیازهای استفاده‌کننده خدمات اعتباربخشی است، به‌شرح موارد مندرج در بندهای الف، ب، ج و د، توصیف و بررسی شده است.

الف) فرصتهای گزارشگری تجارت الکترونیکی، بازاری را برای اعتباربخشی
پیوسته پدید خواهد آورد. به‌عبارت دیگر، دفعات ارائه خدمت از سالانه به پیوسته تغییر می‌یابد. در هر معامله، جریانی از اطلاعات از فروشنده به خریدار ارسال می‌شود. هیچکس نمی‌تواند کالا یا خدمتی ناشناخته را خریداری کند. هر قدر یک خریدار، پیرامون یک خرید بالقوه اطلاعات بیشتری داشته باشد، تواناییش برای تعیین یک قیمت قابل پذیرش افزایش خواهد یافت. اطلاعات نادقیق یا گمراه کننده مانع از آن می‌شود که خریدار به این هدف دست یابد. بنابراین خریدار همواره علاقه‌مند است که از قابلیت اعتماد اطلاعات عرضه شده از سوی فروشنده مطلع شود.
پیشرفتهای فناوری حسابرسی امکان حسابرسی صورتهای مالی تهیه شده با سیستمهای رایانه‌ای را به‌وجود می‌آورد. ابزارهای حسابرسی، رایانه‌ای خواهد شد. این سیستمها در تمام حسابرسی هایی که موسسه اعتباربخشی بر عهده دارد به‌صورت شبکه در می‌آید و شاید به‌منظور ارتقای اثربخشی حسابرسی به دیگر موسسه‌های اعتباربخشی هم‌پیمان و در شرایط ایده‌آل به کلیه موسسه‌های اعتباربخشی گسترش یابد. نرم‌افزارهای حسابرسی شکل گزارشهای واحدهای تجاری را پیش‌بینی می‌کند. پیش‌بینی‌ها با گزارشهای عرضه شده از سوی واحدهای تجاری مقایسه می‌شود تا از این راه انحرافاتی که نیازمند رویه‌های جستجوگر است، شناسایی شود.
در این زمینه یکی از پیشرفتهای جدید، مفهوم اعتباربخشی در محیط شبکه جهانی اطلاع‌رسانی است. حضور فراگیر اینترنت و تجارت الکترونیکی، بررسی سازگاری داده‌های مرتبط را که از سوی طرفهای مبادلات ذخیره می‌شود، میسر می‌سازد. نتیجة ثبت هر خرید (فروش)، ثبت متقابل آن در دفترهای طرف معامله است. از اطلاعات طرف معامله می‌توان برای تعیین صحت و سقم اطلاعات مورد بررسی بهره گرفت. در واقع این امر، نگارش الکترونیکی توسعه یافته فرایند دریافت تاییدیه است که تحقق یک فرایند جدید اعتباربخشی مرتبط (به‌هم بسته) را که تمام دنیای تجارت و سرانجام کلیه معاملات واقعه در آن را در بر می‌گیرد، میسر می‌سازد.
ب) اظهارنظر نسبت به صورتهای مالی به اعتباربخشی به اطلاعات موردنظر استفاده‌کننده تغییر خواهد یافت. لازم نیست اطلاعات از جنس صورتهای مالی یا اساساً از جنس مالی باشند. همه این روابط اطلاعاتی فرصتهایی برای خدمات اعتباربخشی به‌شمار می‌روند. اعتباربخشی در محیط شبکه جهانی اطلاع‌رسانی، برای مقاصد بازارهای سرمایه به نیازهای اطلاعاتی دیگر انواع تصمیمات گسترش‌پذیر است. سیستمهای اطلاعاتی نوین با یکدیگر در می‌آمیزند و فصلهای مشترک خدمات اعتباربخشی مورد نیاز، صرفه‌جوییهایی را به‌دنبال خواهد داشت که گسترش در محیط شبکه جهانی اطلاع‌رسانی اعتباربخشی را امکانپذیر می‌سازد.
شواهد حاکی از آن است که موسسه‌های حسابداری رسمی در این زمینه، یعنی گسترش خدمات، از انعطاف لازم برخوردارند و قبلاً نیز این‌کار را انجام داده‌اند. چند سال پیش کمیته ویژه انجمن حسابداران رسمی آمریکا، 21 موسسه حسابداری رسمی متوسط و بزرگ را مورد بررسی قرار داد و در گزارش خود خاطرنشان ساخت که موسسه‌های مورد بررسی بیش از 200 نوع خدمات اعتباربخشی غیرحسابرسی عرضه می‌کنند.
ج) لازمه ارائه خدمات جدید پذیرفتن دستمزدهای حرفه‌ای مرتبط است که ممکن است از سوی تصمیم‌سازان پرداخت شود. محیط گزارشگری الکترونیکی برای استفاده‌کنندگان نقش فعالتری را در مقایسه با نقشی که نوعاً در حسابرسی به‌طور سنتی ایفا می‌کردند، قائل است. استفاده‌کنندگان صرفاً به مطالعه گزارش حسابرس و تجزیه و تحلیل اطلاعات منضم آن نمی‌پردازند، بلکه با دسترسی به پایگاههای اطلاعاتی به اطلاعات مورد نیاز خود دست خواهند یافت. در شکل سنتی حسابرسی صورتهای مالی، سرمایه‌گذاران و بستانکاران، اطلاعات حسابرسی شده مبتنی بر استانداردهای مراجع حرفه‌ای را دریافت می‌کنند و فرض می‌شود این‌گونه اطلاعات نیازهای آنان را برآورده خواهد ساخت، در حالی‌که آنها در توصیف نیازهای خود و در تدوین استانداردها نقش چندانی ندارند. در سناریوی گزارشگری الکترونیکی، استفاده‌کنندگان به تعریف نیازهای خود می‌پردازند.
زمانی‌که استفاده‌کنندگان نقش محوری را درگزارشگری تجاری بر عهده می‌گیرند، نقش مشتریان را برای خود متصور خواهند شد. کمیسیون بورس اوراق بهادار آمریکا و هیئت استانداردهای حسابداری مالی آمریکا نوعاً نقش نمایندگان مشتریان را ایفا می‌کنند، حتی اگر جانشین مستقیم آنها به‌شمار نروند. مشتریان در کلیه موارد، غیر از اعتباربخشی، وجه صورتحسابها را می‌پردازند. اگر نقش فعالتری که پیش از این و برای استفاده‌کنندگان توصیف شد محقق شود آنگاه می‌توان سیستم هایی را تصور کرد که پرداخت هزینه اعتباربخشی را متوجه استفاده‌کنندگان می‌نماید.
د) نقش بالقوه استفاده‌کننده در محیط اعتباربخشی الکترونیکی می‌تواند پارادایم حقوقی متفاوتی را ایجاد کند که این نیز به‌نوبه خود از امکانات ایجاد شده از سوی گزارشگری الکترونیکی به‌شمار می‌رود.
گزارشگری الکترونیکی امکان می‌دهد اطلاعات مورد استفاده، شخص استفاده‌کننده، و زمان استفاده مشخص شود. این امر همراه با دیگر ویژگیها و خصوصیتهای گزارشگری الکترونیکی، از جمله عناصر عقد قرارداد به‌طور همزمان (مانند موثق بودن و پرهیز از انکار و تکذیب) یک مدل معاملاتی بیمه‌ای را میسر و ممکن می‌سازد.
تحت یک مدل معاملاتی بیمه‌ای، چنانچه بیمه شده به‌واسطه اطلاعات عرضه شده از سوی اعتباربخش متحمل خسارت شود، خسارت او جبران می‌شود. حق بیمه از سوی شرکت یا استفاده‌کنندگان پرداخت می‌شود، اما در هر صورت حق بیمه و سایر شرایط با مذاکره حل و رفع می‌گردد تا به عقد یک قرارداد بینجامد. قراردادها نوعاً مبلغ بیمه عرضه شده، حدود تعهد بیمه‌گذار، رویه حل و رفع اختلافات و دوره پوشش بیمه‌ای را مشخص می‌کنند.
خدمات اعتباربخشی، بنا به تعریف، نیازمند حفظ استقلال از جانب اعتباربخش است. اما مفهوم استقلال در حال تحول و دگردیسی است. تحت یک مدل ترتیبات بیمه‌ای که متکی بر قراردادی لازم‌الاجراست، حسابدار حرفه‌ای متعهد به جبران خساراتی است که به‌دلیل اطلاعات عرضه شده از سوی او بر استفاده‌کنندگان وارد آمده است. در این شرایط نیازی به الزام استقلال وجود ندارد و جبران مافات از سوی مقصر کفایت می‌کند. در گذشته نیز استقلال از خصوصیتهای توافقهای بیمه‌ای نبوده است. منفعت و علاقه بیمه‌شده در این است که بیمه‌گذار توان بازپرداخت خسارات وارد شده از سوی او را داشته باشد. به‌هر روی اگر بیمه‌شده خواهان حفظ استقلال از سوی بیمه‌گذار باشد، آنها وارد مذاکره می‌شوند.
گزارشگری جسورانه صاحبکار: عامل موثر بر پیشنهاد شقوق مختلف گزارشگری مالی از سوی حسابرسان
هرگاه واحد مورد رسیدگی (صاحبکار حسابرسی) وارد معامله‌ای شود که رهنمودهای گزارشگری مالی برای آن وجود ندارد یا در مورد انتخاب رهنمود مرتبط با آن معامله، ابهام وجود داشته باشد، حسابرس در مواردی که صاحبکار تمایل دارد یک شق گزارشگری مالی سودافزا را برگزیند با موقعیتی دشوار و پیچیده رو به‌رو می‌شود. صاحبکار ممکن است از ابهام یا وضعیت مبهم برای توجیه استفاده از شق سودافزا استفاده کند که این امر تهدید حسابرس را از ناحیه دعاوی حقوقی افزایش می‌دهد. در این موقعیتها، غالباً حسابرسان می‌کوشند با صاحبکاران خود وارد مذاکره شده، از میان مجموعه شقوق مختلف، روش پذیرفتنی از سوی دو طرف را برگزینند و از این راه صاحبکار خود را راضی و خوشنود سازند و در عین حال تهدید ناشی از دعاوی حقوقی را به حداقل برسانند. صاحبکاران نیز وارد مذاکره می‌شوند زیرا اخراج حسابرس یا دریافت نظر مشروط، هزینه و تبعات منفی دارد، هر چند صاحبکاران از نظر میزان علاقه‌مندی به پذیرش پیشنهاد محافظه‌کارانه حسابرسان در باب گزارشگری مالی با یکدیگر تفاوت دارند و طیفی را تشکیل می‌دهند.
چون حسابرسان اختیار اخراج حسابرسان را دارند این وضعیت مسئولیتی سنگین و پیامدهایی مهم و درازمدت برای حسابرسان ایجاد می‌کند. اگر حسابرسان تسلیم سلیقه صاحبکار شوند آنگاه در معرض خطر دعاوی حقوقی قرار می‌گیرند. اما اگر تسلیم سلیقه صاحبکار نشوند ممکن است صاحبکار خود را از دست بدهند. بنابراین در این وضعیت طراحی و پیشنهاد طیفی ازشقوق مختلف که میل وسلیقه صاحبکارودعاوی حقوقی را موازنه سازدامری بسیار مهم قلمداد می‌شود.در این مقاله مرحله‌ای مهم از مذاکرات بررسی می‌شود. الگوی فرایند مذاکره نشان می‌دهد که به‌طور معمول طرفهای درگیر مذاکره چند مرحله عام را طی می‌کنند:
• شناسایی مسئله یا شکلی که حل آن نیازمند مذاکره است،
• اتخاذ یک استراتژی مشخص ضمن بررسی استراتژی احتمالی طرف دیگر، و• تبادل اطلاعات، کاستن از اختلافات و تصمیم‌گیری درخصوص نتیجه نهایی.
این تحقیق بر مرحله دوم متمرکز است که در آن مذاکره‌کنندگان، شقوق مختلف را طرح کرده و پیشنهاد می‌دهند، سلیقه‌ها و استراتژیهای طرف دیگر را ارزیابی می‌کنند، و حدود پیامدهای بالقوه هر یک از شقوق پیشنهادی را معین می‌نمایند. طرح‌کردن طیفی از شقوق متفاوت، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا پارامترهایی را برای مرحله سوم مذاکره، که درخلال آن سرانجام یکی از شقوق پیشنهادی برگزیده می‌شود، تعریف و تعیین می‌کند.
پژوهشهای انجام شده در روانشناسی و حسابداری نشان می‌دهد که دانش شغلی یکی از عوامل تعیین‌کننده و مهم در عملکرد اشخاص از نظر تصمیم‌گیری است. به‌علاوه، پژوهشهای حسابداری نشان می‌دهد که اثر دانش شغلی بر عملکرد اشخاص از حیث تصمیم‌گیری غالباً به خصوصیتهای محیط شغلی بستگی دارد. برای مثال، آواستی و پِرَت (نشان دادند که انگیزه‌های محرک تلاش صرفاً زمانی عملکرد افراد را از حیث تصمیم‌گیری ارتقا می‌بخشند که تصمیم‌سازان دارای سطوح بالایی از توانایی شناختی لازم باشند. ماگرو با بررسی استراتژیهای جستجوی اطلاعات نشان داد که خبرگان مالیاتی که دانش بیشتری دارند جستجوی اطلاعاتی وسیعتری را در کارهایی که پیچیده‌تر، مبهمتر و نیازمند توجیه بیشتر است، انجام می‌دهند. کلوید نشان داد که خبرگان مالیاتی که دانش بیشتری از بعضی احکام مالیاتی دارند، وقتی در مقابل سرپرست خود پاسخگو باشند جستجوی اطلاعاتی وسیعتری را انجام می‌دهند، درحالی‌که پاسخگویی اثری بر خبرگانی که دانش کمتری دارند، برجای نمی‌گذارد.
یکی از ویژگیهای مهم محیط شغلی درمطالعات عملکرد حسابرسان از حیث تصمیم‌گیری، سطح خطر مرتبط با چارچوب و بافت تصمیم است.
پژوهشهای گذشته نشان داده است که خطر، تاثیری چشمگیر بر تصمیم‌گیری دارد. برای مثال، فیلیپس نشان داد که حسابرسان در صورت برخورد با شواهد حاکی از گزارشگری مالی جسورانه، نسبت به‌خطر نهفته در دیگر حسابهای صاحبکار (از بابت گزارشگری جسورانه) حساس می‌شوند. به‌نظر می‌رسد خطر با افزایش پیچیدگی پردازش شناختی بر قضاوت تاثیر بگذارد. بنابراین به‌نظر می‌رسد اشخاصی که دانش بیشتری دارند با توجه به دانش بسیار منسجم و بخوبی سازمان‌یافته‌شان کاملاً برای حل مشکلات موجود در موقعیتهای خطرناکتر مناسبت دارند.
در این مقاله از حسابرسان درخواست شده است مسئله پیچیده‌ای را در زمینه شناخت درآمد حل و فصل کنند. رهنمود گزارشگری مالی در این زمینه مبهم است و صاحبکار تمایل دارد یکی از شقوق سودافزای گزارشگری مالی را برگزیند. مطابق پژوهشهایی که قبلاً به آنها اشاره رفت حسابرسانی که از دانش بیشتری در زمینه حل و فصل این مسئله پیچیده و مبهم مربوط به شناسایی درآمد برخوردارند ممکن است به تغییرات خطر حساستر باشند. این‌گونه دانش احتمالاً حسابرسانِ دارای دانش بیشتر را قادر می‌سازد عوامل مرتبط با موقعیت خطرناکتر را تشخیص دهند و پردازش ژرفتری را در پایه اطلاعاتی و دانشی خود به‌عمل آورند تا طیفی از شقوق مختلف را طراحی و پیشنهاد کنند. بدین ترتیب فرضیه اول تحقیق به‌صورت زیر شکل گرفته است.
فرضیه اول: حسابرسانی که دانش شغلی آنها بیشتر است در زمینه‌های تصمیم‌گیریِ خطرناکتر در مقایسه با زمینه‌های تصمیم‌گیریِ کم‌خطرتر، شقوق بیشتری را طراحی و پیشنهاد می‌کنند، درحالی‌که حسابرسانی که دانش شغلی کمتری دارند از مقوله میزان خطر تاثیر نمی‌پذیرند.
تحقیقات حسابرسی اثر شقوق موروثی بر تجزیه و تحلیل حسابرسان از صورتهای مالی صاحبکار را بررسی کرده است. در اجرای این‌گونه تجزیه و تحلیل‌ها، حسابرسان نتایج مالی صاحبکار را با متوسط صنعت یا عملکرد سال گذشته مقایسه می‌کنند تا به آزمون بیشتر رفتارهای غیرمنتظره‌ای که در تجزیه و تحلیلهایشان نادیده گرفته شده، بپردازند. نتایج این تحقیقات حاکی از آن است، که توضیحات موروثی برای رفتارهای غیرمنتظره مانع از فرایندهای تصمیم‌گیری حسابرسان و عملکرد آنها در زمینه طراحی و پیشنهاد توضیحات اضافی می‌شود.
هر چند تحقیقات اشاره شده پشتیبان این ایده است که یک شق موروثی احتمالاً مانع از طراحی و پیشنهاد شقوق دیگر می‌شود، اما دانسته‌ها در این مورد که آیا چنین اثری ممکن است وابسته به دانش شغلی حسابرس باشد ناچیز است.
آلبا و چاتوپادیا
در مطالعه‌ای که پیرامون نحوه انتخاب مصرف‌کننده به‌عمل آوردند نشان دادند اشخاصی که دانش کمتری از محصول مصرفی دارند در مقایسه با افرادی که دانش بیشتری در این زمینه دارند به‌دلایل موروثی انواع کمتری از محصول را به‌خاطر می‌آورند. بنابراین، اثر بازدارنده انواع موروثی برای اشخاصی که دانش کمتری دارند، بیشتر اعلام شده است. این نتیجه متضمن آن است که اثر شقوق موروثی ممکن است به سطح دانش شغلی حسابرس بستگی داشته باشد و به این ترتیب فرضیه دوم طراحی شد.
فرضیه دوم: هرگاه یک شق موروثی در میان باشد، حسابرسانی که دانش شغلی کمتری دارند شقوق کمتری را طراحی و پیشنهاد می‌کنند، در حالی‌که حسابرسانی که دانش شغلی بیشتری دارند از بابت یک شق موروثی تحت تاثیر قرار نمی‌گیرند.
نتایج تحقیق نشان داد خطر بالاتر در یک کار حسابرسی باعث ارتقای طراحی و پیشنهاد شقوق مختلف بین حسابرسانی که از دانش بالاتری برخوردارند، می‌شود درحالی‌که وجود یک شق موروثی مانع از طراحی پیشنهاد شقوق دیگر، آن‌هم صرفاً بین حسابرسانی که از دانش کمتری برخوردارند، می‌گردد.
خدمات حسابرسی مستمر
تجارت الکترونیکی، تبادل الکترونیکی داده‌ها، و اینترنت به‌شدت تجارت و دفترداری را متحول ساخته است. تجارت در شبکه جهانی تارعنکبوتی به سازمانها امکان می‌دهد به جهان رایانه‌ای متصل شوند و تمام ابعاد تجارت را گسترش دهند. در این محیط متکی به فناوری‌های پیشرفته، معاملات به‌طور کامل در هیئت الکترونیکی انجام می‌شود. پیشرفتهای فناوری در هیئت‌انتقالات دیجیتالی پر سرعت و کم هزینه داده‌ها و کاربرد سخت‌افزارها- که اطلاعات را با سرعت و سادگی تهیه می‌کنند و نرم‌افزارها- که زمان، فضا و دیگر محدودیتهای حاکم بر اطلاعات را کاهش داده یا حذف می‌کنندـ انجام می‌شوند. پیشرفت فناوری اطلاعات، هر چند موجبات تنزل هزینه‌ها و مشکلات ناشی از اطلاعات نامتقارن می‌شود اما صرفه‌جویی‌های ناشی از مقیاس و دامنه فعالیتها را در تمام بخشها افزایش داده است. بر اساس نتایج پروژه انجمن حسابداران رسمی امریکا، پیشرفتهای فناوری، نیروهایی پر قدرت، و در عین حال موثر بر حرفه حسابداری است .
عرف و سنت این است که گزارشهای مالی را صرفاً می‌توان برمبنای ادواری تهیه کرد که این امر اساساً معلول پر هزینه بودن کسب اطلاعات مورد نیاز برای تهیه گزارشهای مالی بر مبنای زمان حقیقی وقوع رویدادها و معاملات است. در نتیجه گزارشها ماهها بعد از وقوع رویدادها منتشر می‌شود. در این محیط، حسابرسی عمدتاً فعالیتی گذشته‌نگر است که صحت ارقام گزارش شده را می‌آزماید. امروزه، سازمانها می‌توانند اطلاعات مالی استاندارد شده‌ای را برمبنایی همزمان با زمان حقیقی وقوع رویدادها و معاملات تهیه کنند. اکنون به زمانی که شرکتها به سهامداران و دیگران اجازه خواهند داد به اطلاعات مالی شرکت دسترسی همزمان با وقوع رویدادها و معاملات داشته باشند، نزدیک شده‌ایم. حسابداری همزمان نیازمند حسابرسی همزمان است تا از کیفیت داده‌ها اطمینان مستمر حاصل شود. بنابراین به‌موازات افزایش استفاده از سیستمهای حسابداری همزمان، حسابرسی همزمان نیز متداول خواهد شد. حسابرسی مستمر به حسابرسان اجازه می‌دهد فاصله زمانی وقوع رویدادها و ارائه خدمات اعتباربخش حسابرسی برای آن رویدادها را کاهش دهند. مطالبی که در پی آمده است ابتدا به توصیف حسابداری همزمان و گزارشگری مالی الکترونیکی، سپس به تعریف حسابرسی مستمر و آنگاه به تشریح فرایند حسابرسی مستمر می‌پردازد.
تصمیم‌سازی خوب تا اندازه‌ای به کیفیت و بهنگامی اطلاعات بستگی دارد. اطلاعات الکترونیکی و دیجیتالی در مقایسه با اطلاعات کاغذی بیشتر بهنگام، منعطف، دسترسی‌پذیر، قابل انتقال و شفاف است و می‌تواند ساده‌تر ذخیره، بازخوانی، تلخیص و سازماندهی شود. فناوری به سازمانها امکان داده است درصد رو به رشدی از معاملات خود را به‌صورت الکترونیکی انجام دهند و صورتهای مالی خود را برمبنای رایانه‌ای و همزمان تهیه کنند. تحت سیستمهای حسابداری همزمان، بیشتر اطلاعات مالی و شواهد حسابرسی صرفاً در شکل الکترونیکی موجود است. عصر الکترونیکی، راههای انجام تجارت و شیوه انتشار گزارشهای مالی را متحول ساخته است. بیشتر شرکتها (بیش از 80 درصد آنها) به نوعی اطلاعات مالی را در اینترنت و با استفاده از اَبَرمتن () ارائه می‌کنند. بعضی ضعفهای اَبَرمتن سبب شده است نگارش زبان کامپیوتری ویژه‌ای برای گزارشگری مالی توسعه یابد. این زبان که معادل انگلیسی یا اختصاراً می‌باشد می‌تواند از استانداردهای پذیرفته شده مالی برای تبدیل اطلاعات مالی که با فناوریهای متفاوت، از جمله اینترنت ارائه شده‌اند، استفاده نماید. چند سالی است که انجمن حسابداران رسمی آمریکا با همکاری سازمانهای مالی و بین‌المللی برای توسعه گونه‌های خاص این زبان می‌کوشد. توسعه گونه‌های خاص این زبان برای سازمانهای غیرانتفاعی و موسسه‌های مالی نیز در حال انجام است. اطلاعات صرفاً یک‌بار وارد می‌شود و با استفاده از این زبان به‌هر شکلی ارائه می‌شود. با ایجاد یک زبان استاندارد بین شرکتها، سازمانها، حسابرسان و استفاده‌کنندگان اطلاعات مالی، این زبان دسترسی‌پذیری، اعتمادپذیری، و سودمندی صورتهای مالی را افزایش می‌دهد.
یکی از مزایای اصلی زبان قابل گسترش تجارت این است که هر چند مجموعه‌ای از صورتهای مالی در یک شکلبندی مشخص تهیه می‌شود، اما این مجموعه به طرق مختلف قابل مشاهده و استفاده است. این امر سبب می‌شود نیاز به تهیه صورتهای مالی در شکلبندیهای مختلف از بین برود، که این نیز به نوبه خود موجب تنزل زمان تهیه، صرفه‌جویی در هزینه، و حداقل‌سازی احتمال خطا در مستندات و اسناد و مدارک متفاوت می‌شود.
تغییرات فرایند گزارشگری مالی نیازمند ایجاد رویه‌های جدید برای اجرای عملیات حسابرسی است. هدف اصلی حسابرسی مالی و استانداردهای حسابرسی تغییر نمی‌کند، اما اسناد و مدارک و گزارشهای الکترونیکی که تحت حسابداری همزمان تهیه می‌شود، نقش حسابرسان مستقل در فرایند گزارشگری مالی، از جمله مقطع خطر حسابرسی و ماهیت تهدیدها را تغییر می‌دهد. استفاده روزافزون از تجارت الکترونیکی احتمالاً حسابرسان را وادار می‌کند که از فنون حسابرسی همزمان و خودکار استفاده کنند.
متون دانشگاهی، متون حرفه‌ای، و گزارشهای رسمی هیئتهای استانداردگذار، حسابرسی مستمر را متفاوت از یکدیگر تعریف کرده‌اند. برای مثال، رضایی و دیگران حسابرسی مستمر را این‌گونه تعریف کرده‌اند: “حسابرسی مستمر، فرایند منظم گرداوری شواهد حسابرسی الکترونیکی به‌عنوان مبنای معقول اظهارنظر نسبت به ارائه مطلوب صورتهای مالی تهیه شده تحت سیستم حسابداری بدون کاغذ و همزمان است”. مطابق مطالعه مشترکی که انجمن حسابداران رسمی آمریکا و انجمن حسابداران رسمی کانادا انجام داده‌اند، حسابرسی مستمر به‌عنوان یک روش تعریف شده است که حسابرس مستقل را قادر می‌سازد به‌صورت مکتوب اطمینان معقول نسبت به موضوع مورد بررسی با استفاده از مجموعه‌ای از گزارشهای حسابرسی همزمان، یا با تاخیر زمانی کوتاه، با وقوع رویدادهای تشکیل‌دهنده موضوع مورد بررسی ارائه نماید.
حسابرسی مستمر چند گونه تاثیر بر فرایند حسابرسی سنتی دارد. اول، این انتظار معقولانه است که شناخت حسابرس از نوع فعالیت و صنعت صاحبکار افزایش یابد. دوم، نیاز بیشتر حسابرس به ادراک جریان معاملات و فعالیتهای کنترلی مرتبطی است که اعتبار و قابلیت اعتماد اطلاعات مبتنی بر سیستمهای حسابداری بدون کاغذ همزمان را تضمین می‌کند. سوم، تحت حسابرسی مستمر، حسابرس نیازمند به‌کارگیری یک طرح حسابرسی خطرِ کنترل‌محور است که در وهله نخست بر کفایت و اثربخشی فعالیتهای کنترلی سیستمهای حسابداری همزمان متمرکز است و تمرکز کمتری بر آزمونهای محتوای مستندات و معاملات الکترونیکی دارد. سرانجام آن که لازمه حسابرسی مستمر، تهیه نرم‌افزارهای حسابرسی مناسب توسط حسابرسان یا خرید آن است.
در حسابرسی مستمر، شواهدی پیرامون این پرسشها گرداوری می‌شود:
• چگونه داده‌ها گرداوری می‌شوند،
• داده‌ها چگونه، از کجا و توسط چه کسی ایجاد شده‌اند،
• کدام فنون صحه‌گذاری و تایید به‌کار گرفته شده است؟
• کدام شبکه‌ها برای ایجاد و انتقال داده‌ها به‌کار گرفته شده است؟
• چگونه داده‌ها پردازش شده است؟
حسابرسان نوعاً برنامه‌های ویژه‌ای را که روشهای اکتشافی تعریف شده آنهاست، برای مجموعه‌ای از معاملات استفاده می‌کنند. این برنامه متکی به فنون تحلیلی نوآورانه (همچون تجزیه و تحلیل دیجیتالی) است که نوسانات غیرمعمول را کشف می‌کند.
خلاصه آن که حسابرسان برای حسابرسی سیستمهای حسابداری همزمان باید حسابرسی مستمر الکترونیکی را به‌کار بندند زیرا بیشتر شواهد حسابرسی به‌صورت الکترونیکی است و در بیشتر موارد صرفاً تا زمان بسیار کوتاهی در دسترس قرار دارد. فرایند حسابرسی از شیوه سنتی آن به شیوه الکترونیکی و مستمر در حال دگردیسی است. لذا انجام تحقیقات مستمر ضروری است تا حسابرسان به کمک آن با تغییرات فناوری همگام شوند.

منابع
پژوهشی در ضوابط تجدید ارزیابی داراییهای ثابت در جهان و . . .

نویسنده:مصطفی علی‌مدد