این روزها حسابداران ، مختص به ثبت زنی رویدادهای مالی و فعالیتهای موسسات نیستند . روزگاری بود که
مفهوم حسابدار و ماشین حساب تفاوت چندانی با هم نداشت و یک حسابدار تنها به منظور ثبت زدن و نگه داری حسابهای در هم پیچیده موسسات استخدام می شد . اما امروزه حسابداران وظایف سنگینی بر عهده گرفته اند که شاید بتوان گفت ، تعهد آنها را در مقابل صاحبکار بیشتر کرده است .
از جمله این وظایف تحیل گری مالی را می توان نام برد که این روزها یک حسابدار موفق باید قادر به انجام آن باشد . هنگامی که یک حسابدار یک صورت مالی را تهیه و تنظیم می نماید باید خود نیز آن را تجزیه و تحلیل نموده ، و نقاط ضعف و قوت آن را به صاحبکار اطلاع دهد . این را به یاد داشته باشید که : درست است که صورتهای مالی بیانگر وضعیت موسسه می باشند اما هر کسی متوجه آن نمی شود .
صورتهای های مالی اساسی از نظر استانداردهای حسابداری به چهار گروه تقسیم می شوند :
1- ترازنامه : که در سمت راست آن دارایی های موسسه نوشته می شود و در طرف چپ آن منابع تأمین این داریی ها ذکر می گردد .
2- صورت سود وزیان : که نتیج عملیات یک موسسه را در طی یک دوره مالی نشان می دهد .
3- صورت سود و زیان جامع
4- صورت گردش وجوه نقد : که منعکس کننده جریانهای نقدی طی دوره مالی می باشد .
و البته یادداشتهای پیوست که جزء لاینفک صورتهای مالی می باشند . باید توجه داشت که :
1- صورتهای مالی با در نظر گرفتن فرض تداوم فعالیت تهیه می شوند .
2- مسئولیت تهیه صورتهای مالی با هیئت مدیره یا ارکان اداره کننده واحد تجاری می باشد .
3- به استثنای اطلاعات مربوط به جریانهای نقدی ، واحد تجاری باید صورتهای مالی خود را بر مبنای فرض تعهدی تهیه نماید .
هر زمان مدیریت واحد تجاری به حسابدار موسسه اعلام نماید که هیئت مدیره جهت تصمیم گیریهای خود و یا جهت اطلاع از وضعیت فعلی موسسه نیاز به ترازنامه واحد تجاری دارد ، حسابدار موسسه موظف است که ترازنامه موسسه را تهیه نموده و در جلسه هیئت مدیره آن را تشریح کند .
بطور مثال اگر مجموع حسابهای دریافتنی موسسه طی 6 ماهه گذشته افزایش یا کاهش داشته است حسابدار موسسه باید علت این افزایش و یا کاهش را برای هیئت مدیره توضیح دهد . توجه داشته باشید که تحلیل گری صورتهای مالی معمولا با استفاده از صورتهای مالی دو یا چند دوره صورت می گیرد .
مثلا موسسه در پایان تیرماه 81 سودی معادل 540 میلیون ریال داشته است و در پایان تیرماه 82 سود موسسه به 480 میلیون ریال کاهش یافته است . این در حالی است که فروش در سال 82 نسبت به سال 81 حدودا 15 درصد افزایش یافته است .
نظر شما درباره این اختلاف 60 میلیون ریالی چیست ؟
این اختلاف ممکن است به علت افزایش هزینه های تولید ، کاهش در سایر درآمد ها ، افزایش در هزینه های توزیع و فروش ، کاهش در نرخ فروش ، افزایش در هزینه های غیر عملیاتی و از این قبیل ناشی شود . البته ممکن است دلایل دیگری نیز وجود داشته باشد .
مثال بالا مربوط به صورت سود و زیان بود . حال یک مثال درباره صورت ترازنامه . تصور کنید که حساب وجه نقد در سال 81 مبلغ 10 میلیارد ریال را نشان می دهد و در سال 82 این مبلغ به 12 میلیارد ریال رسیده است . این در حالی است که جمع ستون بدهکار دو ترازنامه تقریبا یکسان است .
به احتمال زیاد این مسئله از فروش دارایی ها ناشی می شود و البته دلایلی دیگر .
توجه داشته باشید که همیشه تحلیل صورتهای مالی به این سادگی نیست چون در این صورت همه می توانستند یک تحلیل گر باشند . بعضی اوقات تحلیل ها آنچنان پیچیده می شوند که ساعت ها وقت را صرف خود می کنند .
دوستان من اگر می خواهید موفق باشید و در عرصه حسابداری چیزی برای گفتن داشته باشید ، به گراچوف بودن اکتفا نکنید تا شاید در پایان ماه آقای اسکروچ سکه ای بیشتر به شما عنایت کند . سعی کنید خود را بالا بکشید . البته نه از راه ناصحیح و خارج از اخلاق حرفه ای که در این صورت مغبون دو عالم اید . برای موفقیت راه های بهتری هم وجود دارد . یعنی همان راه هایی که سجادی نژاد ، عرفانی ، آموخته ، وثوق و دیگران پیمودند و موفق بودند و یاد و خاطره خود را در دلها زنده نگاه داشتند . مسلما شما نیز می توانید پویندگان راه این عزیزان باشید .
پس مطالعه کنید ، تفکر کنید و نظرات خود را با جرأت بیان کنید و از شکست نترسید که شکست صراط پیروزیست . با آرزوی موفقیت برای تمام شما عزیزان .
تا بعد ...