یک مثال ...

درمطلب قبل درباره حسابداری غیر متعارف صحبت کردیم . در این مطلب هدف ما معرفی نوعی از این حسابداری است تا شما بیشتر با این شبه از حسابداری آشنا شوید .
مثال ما یک حسابداری صنعتی است که درباره مرغداری ها می باشد . البته ممکن است که درباره بعضی مسائل نیز بطور مختصر و سطحی صحبت کنیم که البته سعی می کنیم تا حد امکان از مطلب اصلی فاصله نگیریم !
جهت توضیح درباره حسابداری مرغداری ها در ایران ابتدا کمی درباره سیستم گردش فعالیتهای شرکتهای مرغداری توضیح می دهیم .
فعالیت شرکتهای مرغداری در ایران با توجه به اهداف و موضوع آنها به چهار مرحله طبقه بندی می شود :
مرحله اول - تولید دان
مرحله دوم - پرورش مرغ
مرحله سوم - تولید تخم مرغ
مرحله چهارم - تولید جوجه یک روزه
محصولات مرغداری ها به دو دسته تقسیم می شود :
الف - مرغداری های گوشتی ( که به تولید جوجه یک روزه و پرورش مرغ گوشتی جهت فروش گوشت آن اشتغال دارند . ) 
ب- مرغداری های تخمی ( که تنها به تولید تخم مرغ و فروش آن اشتغال دارند . )
جهت بررسی سیستم حسابداری یک مرغداری نیازی نیست که مرغداری های گوشتی را بررسی کنیم زیرا تمامی مراحل این مرغداری ها در مرغداری های تخمی موجود است .
لازم به ذکر است که تا سال ۱۳۷۰ قیمت تخم مرغ و لاشه مرغ دارای نرخ دولتی و ثابت بوده و با اعطای کمکهای مختلف این صنایع مورد حمایت قرار می گرفت . در واقع در این سالها قیمت تمام شده محصول نقشی در تعیین نرخ محصملات مرغداری ها نداشت .
 اما پس از سال ۱۳۷۰ نقش حسابداری صنعتی در مرغداری ها پر رنگ تر شد . پیرو چرخش سیاستهای اقتصادی به سمت خصوصی سازی و اتخاذ سیاست واگذاری بسیاری از امور به مردم از سوی دولت ، در نتیجه از این سال بتدریج نرخهای ثابت محصولات جای خود را به نرخهای واقعی و تابع عرضه و تقاضا داد . بنابراین استفاده از استاندارد های حسابداری ، کنترل هزینه ها و قیمت تمام شده جهت تعیین قیمت فروش محصولات و اطلاعات مدیریت قوت گرفت .
عواملی که قیمت تمام شده تخم مرغ را تشکیل می دهند عبارت است از :
۱ - دان مرغ                  ۲ - هزینه تلفات                  ۳ - هزینه دارو و مکملات
۴ - هزینه استهلاک مرغ های تخم کذار                   ۵ - هزینه حقوق و دستمزد
۶ - هزینه های عمومی و سربار تولید که شامل :
الف - هزینه تأسیسات              ب - هزینه مرغداری             ج - هزینه رستوران
د - هزینه تعمیرات ماشین آلات      و - هزینه استهلاک ماشین آلات ، ساختمان و قفسها
ی - هزینه های متفرقه
هزینه های فوق در سه شاخه مواد مستقیم ، دستمزد مستقیم و سربار ساخت تقسیم شده و بهای تمام شده یک واحد کالا را تشکیل می دهند . البته در بعضی از مرغداری ها ، هزینه استهلاک مرغهای تخمگذار را معمولا عامل تولید به صورت مستقل به حساب آورده و در قیمت تمام شده منظور می کنند .
در مرغداری ها جهت محاسبه بهای تمام شده از روش هزینه یابی سفارش کار استفاده می کنند . به این شکل که برای هر گله از مرغها یک کارت سفارش در نظر می گیرند . در پایان هر هفته یا ماه مبالغ هزینه مندرج در برگه های درخواست مواد ، کارتهای اوقات کار هر یک از سفارشات با یکدیگر جمع زده شده و به کارت هزینه سفارش گله منتقل می شود .
کارت هر گله در نهایت به خلاصه ای از هزینه های انجام شده منجمله هزینه سربار تولید تبدیل می گردد و بهای تمام شده و نهایتا سود و زیان حاصل از هر سفارش را می توان با استفاده از روش هزینه یابی سفارش کار مشخص کرد .
در پایان لازم می دانم که بگویم در صنعت مرغداری ایران به علت مقرون به صرفه بودن ، عدم پرسنل متخصص و ماهیت صنعت ، عمدتا از سیستم هزینه یابی واقعی استفاده می شود .
در مطالب بعدی سعی می کنیم که به بررسی اصول ، مفروضات و میثاقهای حسابداری پرداخته و اثر این مفاهیم را در صورتهای مالی مورد بحث قرار دهیم . پس تا بعد ... .